De caravan was voor de Britse adel en biedt nu het beste van 2 werelden
Naar aanleiding van de meest recente cijfers van brancheorganisatie Kampeer en Caravan Industrie (KCI) nodigde NPO Radio 1 een historicus uit om uit te leggen waarom caravans in Nederland zo populair zijn.

Als enige in Europa kochten de Nederlanders afgelopen jaar meer caravans dan in 2023 en inmiddels staan er zo’n 425.000 in ons land geregistreerd. Historicus en journalist Marchien den Hertog werd in het programma Villa VdB op Radio 1 gevraagd hoe het toch komt dat wij zo verzot zijn op caravans. De caravan komt oorspronkelijk uit Engeland, vertelt Den Hertog: “Aan het eind van de negentiende eeuw wilde de Britse adel zich verzetten tegen de opkomende industrialisering en begon daarom de natuur te idealiseren.” In deze tijd trok de Roma rond met prachtige woonwagens, waar de Britse adel door geïnspireerd raakte. “Zij lieten zulke wagens bouwen, soms als een spoorwegwagon, en deze werden getrokken door een paard. Hier trokken ze het land mee in. Dit was de eerste keer dat zo’n voertuig werd gebruikt voor recreatie.”
Eerste caravan in 1885
Op de foto boven zie de ‘Wanderer’, die algemeen beschouwd wordt als de eerste caravan die voor recreatiedoeleinden werd gebruikt. Hij is nu eigendom van de Caravan and Motorhome Club, werd gebouwd in 1885 en in 1961 aan de club nagelaten. In juni 1885 vertrok Dr. Gordon Stables met de Wanderer vanuit Berkshire naar Inverness in Schotland en hij liet zijn caravan trekken door twee zware paarden: Polly Pea-Blossom en Captain Cornflower. Het gezelschap bestond ook uit een bediende, koetsier, een Newfoundlander en een kaketoe (!). Tegen de tijd dat Dr. Stables in 1910 overleed was het fenomeen caravan een veelvoorkomend gezicht geworden aan de zuidkust tijdens de zomermaanden.
Na de oorlog
Ook in Nederland was de caravan tot voor de Tweede Wereldoorlog alleen voor de elite, maar tijdens de wederopbouw veranderde dat. Nederlanders konden toen meer geld besteden en de vrije zaterdag werd in het leven geroepen. “Mensen kregen de mogelijkheid om er een heel weekend op uit te gaan. Door de lonen die omhoog gingen was er geld over, dus mensen kochten een radio, brommer, wasmachine en op een gegeven moment een caravan.”
Het beste van twee werelden
De Nederlander wil graag het beste van twee werelden hebben, vertelt Den Hertog: “Met een caravan kunnen we rondtrekken, maar toch hebben we ons eigen huis bij ons. We zijn buiten, maar we kunnen ook naar binnen. We zijn op avontuur, maar hebben ook ons eigen bed mee.” Die afwisseling tussen avontuur en een beetje luxe, maakt de caravan typisch Nederlands. Maar daarnaast is de caravanvakantie een stuk goedkoper dan een vakantie in een hotel, wat ‘de Nederlander’ natuurlijk ook erg aanspreekt.